Mimar Sinan ve Minareler

"Süleymaniye camiinin bir bakıcısı vardır. Van'lıdır. Bunun babası bu küçükken bir iş için İstanbul'a gelmiş. Dönüşte hatıra olsun diye Eminönü'nden bir Süleymaniye cami fotoğrafı almış. Bakıcı o zamanlar daha çok genç, küçük yani. Van'daki evlerinin duvarına asmışlar fotoğrafı. Çocuk her gün o fotoğrafa saatlerce bakmış, bakmış....."

Yukarıdaki sözler Kaybedenler Kulübü filminin müzikleri arasında enstrümantal bir şarkı olan "Süleymaniye" isimli parçanın içinde kısa bir hikaye olarak geçer.

Süleymaniye, Ayasofya ve Sultanahmeti sadece minarelerini görerek tanırım. Zor değildir aslında. Belki zaten farklarını bilen vardır yada aşağıdaki gibi anlatınca kolayca öğrenir.

Sultanahmet en kolayıdır. 6 minaresi vardır. Çamlıcadaki yeni cami yapılana kadar da öyle kalacak. Keşke hepte öyle kalsaydı aslında. Neyse bu fasıl başka zamana.

Ayasofya'da ise 4 minare vardır. Ama 2 si ince, 2 si ise kalın mimari yapıda ve birbirinden ayrıdır. Ince olanlar Fatih Sultan Mehmed ve 2. Beyazıt dönemlerinden kalma olup böyle yapılması sanırım hünerdir diye ince yapılmıştır. 2 tanesi ise kalın bir gövdeye sahip minaredir. Ama Ayasofya'nın yapısı da kalın ve devasa bir görüntüye sahip olduğundan bu minareler ve yapı diğerlerine göre daha uyumludur. İşte bunlar Mimar Sinan tarafından yapılmıştır.

Mimari deha ve farklı düşünmek Süleymaniye'nin minarelerinde de kendini gösterir. İstanbul'u bilenler caminin bir tepe üzerinde olduğunu da bilir. İşte Mimar Sinan aşağıdaki resimden başlarsak ana kubbenin hemen sağına koyduğu iki minarenin ucunu bir üçgenin tepe noktası olarak düşünmüş, solda kubbenin devamı ve sağda avlu duvarı yanındaki iki minareyi de üçgenin aşağı doğru inen diğer iki kenarı olarak planlamış ve tepenin şeklini, üzerinde yükselen yapıya bu şekilde yansıtmıştır. 4 minarenin ana kubbe etrafına yerleştirilmediği tek camide budur.

Bu minareler elbette incedir. Ama O bize gösterir ki, maharet her yerde aynısını değil, nereye ne yakışıyorsa onu yapmaktır.

Not: İleride camilere, özellikle de cehaletin yurdumuzdan kopardığı bir camiye yine döneriz.