Aşılamayan ve Anlaşılamayan Deha- NikolaTesla 1. Bölüm
“Bırakın gelecek gerçeği ortaya çıkarsın ve herkesin değerini göstersin. Şimdiki zaman onlara ait, üzerinde çalıştığım gelecek ise tamamen benim"
Nikola Tesla
Bazen dünyamızı değiştiren olay yada kişileri ne kadar tanıdığımızı düşünürüm. Bazılarını tanımamız zaten mümkün değildir. Mesela ateşi ilk bulan o cesur insan kimdi en azından zaman makinası yapılana kadar bilemeyeceğiz. Bir de bilebileceklerimiz arasında tam olarak tanımadıklarımız var.
Bunlardan bir tanesi de Nikola Tesla.
Edison isminin ilkokul müfredatında öğretildiği, kim kaç milyon ister türü yarışmalarda adının ampulü bulan kişi olarak ilk basamakta kolay sorular grubunda sorulduğu bir dünyada, onun bir dönem en iyi asistanım dediği sonrasında ise çırağın ustayı geçtiği ve bunu artık ölüm döşeğinde iken Edison 'un da kabul ettiği insanı tanımak en azında yakın zamana kadar tamamen bir tesadüftü.
AC☇DC yi bir rock grubunun ismi olarak biliriz. Ama kendi adlarında bulunan yıldırımın da gösterdiği gibi aslında bir dönemde varolan elektrik akımı savaşlarının da adıdır. AC yani Alternating Current ve DC yani Direct Current (alternatif akım ve direkt akım) 19. yüzyıl sonunda Tesla ve Edison arasında yaşanan daha doğrusu Edison'un kendi akım teorisini korumak adına çıkardığı savaşın adıdır.
Tesla alternatif akımın marifetlerini anlatmaya çalışırken Edison ise bu akımın insan hayatına hatta hayvanlara bile ne kadar zarar vereceğini ispat etme çabasındadır. Bunu göstermek için zavallı bir fili toplu gösteride bu akıma maruz bırakarak ölümüne sebep olacak kadar ileri gider. Paraya çok önem verdigi söylenen Edison'un, fildişlerini de nakde çevirmiş midir bilinmez.
Edison'un buldugu direkt akım, elektriği oluşturan elektronların bir hat boyunca sürekli ileri seyehat etmesi esasına dayanır. Ama bu masraflıdır çünkü her km de bir iletim istasyonu kurulmasını gerektirir. Tesla'nın alternatif akımın da ise elektronlar ileri geri giderek bu elektrik enerjisini sağlarlar. Tesla, her iki akım arasında War of the Currents denen bu savaşı,1893 te Chicago da düzenlenen Dünya Fuarının aydınlatma işini alması ile kazanır. Bundan sonrası artık "Alternatif Akımların Gücü Adınaaaa!!!" dünyasıdır.
Tesla'nın tek başarısı bu değildir. 700 ü aşan patent sahibidir. Bazı buluşları ilk dönem başkaları tarafından sahiplenilse de sonrasında hakkı teslim edilmiştir. Bunlardan biri de radyodur. Şu an kullandığımız radyonun fikrini aslında o oluşturmuştur. Hatta bir verici ile dünya üzerinde tüm telefon, telgraf, borsalar, gemilerin yer bildirimleri vs tek merkezden iletmek ve birleştirme fikrine de sahiptir. Ama bu fikri hayata geçirme imkanı bulamamıştır. Marconi ise radyoyu imal ettikten sonra bunu icat olarak sahiplenmiştir. Aralarında devam eden davada ABD Yüksek Mahkemesi ancak Tesla'nın ölümünden sonra radyonun aslında Tesla'nın icadı olduğunu tescil etmiştir.
İlk hidroelektrik santrali Niyagara şelalesi üzerinde onun sayesinde kurulur. Anılarında bunun bir çocukluk hayali olduğunu da yazar. Buluşları ve fikirleri aslında çağına göre çok ileridir. Bu nedenle belki de bir dönem rahat bir hayat yaşamasına rağmen bir servet sahibi olamadığı gibi ömrünün son yıllarını yokluk ve borç içerisinde geçirmiştir.
Buluşlarının bir çoğu belki hayata geçmemiş ama geçenler arasında bugün en fazla kullandıklarımızdan birisi altenatif akım ise biri de uzaktan kumandadır. Bunu zamanında nehirde küçük bir tekneyi uzaktan kumanda ile hareket ettirerek başarmış ve bugün elimizden düşürmediğimiz aletlerin temelini atmıştır. Zamanında buluşlarına olan ilgisizliği biraz olsun gidermek için uzaktan kumandalı torpido yapmak, ölüm ışınları ile 400 km ye kadar olan düşman uçaklarını yok etmek ve hatta dünyayı bile ikiye bölecek kadar etkili bir deprem makinası ( osilatör) yapmak gibi silah sanayi ve ordunun hoşuna gideceğini düşündüğü icatları olduğunu belirtmiş ama bunları -belki de iyiki- hayata geçirecek desteği alamamıştır.
Ama kendisinin de ifade ettiği gibi en büyük buluşu bütün dünyaya tek merkezden verilecek ve atmosferin üst tabakaları arasında transferi gerçekleşecek kablosuz elektrik iletimdir. Bugün dünyanın kendisini yeniden keşfettiği bir dönemde ve adına arabanın, motosikletin ve hatta elektrik süpürgesinin üretildiği (inanamadı iseniz Google da elektrik süpürgesi Tesla diye aratabilirsiniz) bir zamanda her nedense en büyük buluşum dediği bu çalışmadan bahsedilmez. Tabii enerjinin bedava ve herkese ulaştırılabilir olması pek şu anki hiyerarşik dünya düzeninde kabul edilebilir bir şey değil muhtemelen.
Çağının ötesi bir adamın hikayesi ve duygusal dünyası hikayesinin devamı 2. yazıda...
.........................................................................
Not: 2. bölüme aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz
Yorumlar
Yorum Gönder